Sosyal fobi günümüzde yaygın rastlanan vakalardan biridir. Toplum içerisinde gördüğümüz rastladığımız birçok kişi sosyal fobili olabilir. Belki bu satırları okuyan sizde de olabilir. Ancak kendinize teşhis koymanız hiçbir zaman tavsiye edilmez. Belirtilerden bir iki tanesinin size uyuyor olması sosyal fobili olduğunuz anlamına gelmez. Belirtilerden birçoğunun örtüşmesi gerekir ve o belirtileri doğru anlamış olmanız gerekir. Peki nedir bu sosyal fobi? Daha sonrasındaysa nasıl yenilir bu sosyal fobi.
Sosyal Fobi
Sosyal fobi nedir sorusunu önce kelime bazlı açıklayayım. Fobi kaygı duyma, anksiyete hissetme anlamına geliyor. Sosyal kelimesi ise bu noktada sosyal hayatı ve insan ilişkilerini, toplumsal ilişkileri kast ediyor. Kısaca sosyal ortamlarda, sosyal ilişkilerde ve toplumda bazı birtakım durumlarda anksiyete duyan, kaygı hisseden, kendini aşamayan kişilerde bulunan bir tür özelliktir.
Sosyal fobi bir diğer ismi ile sosyal anksiyete herkeste aynı şekilde olmaz. Genel olarak örtüştüğü belli noktalar olsa bile kişiden kişiye işin detayında değişen bazı farklılıklar gözlemlenebilmektedir. Sosyal fobi psikoloji alanında genellikle grup terapisi ya da ilaç tedavisiyle iyileştirilmeye çalışılmaktadır. Grup terapisi evet bir nebze işe yarasa da, ilaç tedavisini bilinçaltı rehberi olarak hiçbir zaman tavsiye etmiyoruz.
Çünkü ilaçlar iyileştirici özelliğe ne yazık ki sahip değildir. Psikolojik sorunlarda kullanılan ilaçlar ağrı kesici gibi sadece o durumu daha az hissetmenizi sağlar. Hala bilinçaltınızda o psikolojik sorununuzun hatalı inancına sahipsiniz, düzelmiş değil, ancak bunu bedeninize yansıyan rahatsızlık durumunu biraz daha az hissediyorsunuz, çünkü ilaç duyarsızlaştırıyor. tıpkı ağrı kesiciler gibi. İlacı bıraktığınız anda daha fazla artarak sorunu yaşamaya devam ediyorsunuz.
Sosyal Fobi Tedavisi
Sosyal fobi tedavisinde ilaçlar tedavi etmez dedik ancak tedavi edildiğine dair izlenen uygulamalardaki genel görüş şu şekildedir. İlaçlı olduğunuz sürede o sosyal kaygıyı az hissedeceksiniz. Bu da sizi sosyalleştiriyor olacak. Aslında hayır yine sorunların üstüne gitmeye çalışan kişi siz olacaksınız. Yani yapay olarak, bilinçli olarak sorunun üstüne gidip bir şeyler yapmaya çalışacaksınız.
Bu sırada hissettiğiniz kaygı ve sıkıntıları daha az hissediyor olacaksınız. Bu durumda beyniniz ise bir sorun olmadığına inanmaya başlayacak ve ilacı bıraktığınızda bir sorun olmadığına inanmış olan beyniniz artık kaygı hissetmeyecektir. Ancak maalesef ki senaryo bu kadar iyi ilerlemiyor. Çaba sarf etmeniz gerekiyor ki siz bu durumda çaba sarf etmek için bile çok enerji harcıyorsunuz çünkü bilinçaltınızda tersi bir inanç var. Bu kadar enerji sizi yoruyor.
İkincisi ise beyniniz buna kolay kolay inanmıyor çünkü beyninizi buna ikna edip ianndırmak için izlenen bu yol çok dolambaçlı ve dolaylı olan uzun bir yol.
Sosyal Fobi ilaç Tedavisi ve Grup Terapileri İşe Yarar Mı?
Grup terapilerinde ise sadece bu sorunun üstüne giderek iyileşmeye çalışırsınız. Kaygı duyarsınız ama sürekli denemeye devam edersiniz. Terapi grubunda bulunan örneğin 7 kişi ile belki bunu artık aşmış olabilirsiniz, onlarla ilişkilerde çekimser kaygılar hissetmiyor olabilirsiniz, tıpkı yakın arkadaşlarınız ve ailenizle ilişkilerinizde olduğu gibi. Çünkü sürekli bu kişilerle bir arada olup aynı amaç için iletişim kurdukça onlar artık “yabancı” statüsünde olmayacak sizin için.
Ancak dışarı çıktığınızda binlerce yabancı insan, farklı konumlarda, farklı rollerde insanlar, farklı iletişim türleri, farklı sosyal pozisyonlar yaşayacaksınız. Sorunu sadece 7 kişi arasında çözüyorsunuz ve aslında sorunun sebebini çözmüyorsunuz sorunun üzerine sorun olmadığını inşaa etmeye çalışıyorsunuz. Bu şekilde sosyal fobi yenilir mi derseniz;
Bu aynı pislikeri halinin altına süpürmeye ve üzerine parfüm sıkmaya benziyor. Ya da daha iyi bir benzetmeyle; temelleri sağlam olmayan yanlış kolonlar atılmış bir inşaatın 2. katında bina sağa doğru yıkılmak üzere eğimli dururken tam ters tarafa doğru eğim verdirip düzeltmek için 3. ve 4. katları sola doğru kolon atıp ağırlığı sola vererek denge sağlamaya benziyor. Yani temeline inip hatalı kolonları düzeltmek yerine binanın çıkılan katlarında sorunu düzeltmeye çalışmak gibi bir durum grup terapileri. İşe yaramaz değil elbet, belli bir oranda fayda sağlayabilir, uzun bir süreç alır.
Sosyal Fobi Belirtileri
- Yabancı insanlar karşısında suskunlaşmış bir tavır sergilerler
- Kolay kolay arkadaş edinemezler, genelde ilk adımı atmak istemezler.
- İnsanlarla iletişim kurarken yanlış izlenim yaratmaktan çekinip olabildiğince az iletişim kurmayı tercih edebilirler, ya da hatalı imaj sergilememek yanlış izlenim bırakmamak için farklı savunma türlerine başvurabilirler.
- Kalabalık mekanlarda, ortamlarda, birçok insanın o an kendisini izlediğini ve incelediğini düşünebilirler.
- Yabancı insanlarla veya ilk kez telefonda konuşacakları insanlarla telefonda konuşmayı tercih etmez genelde yazmayı tercih ederler.
- “İnsanlar ne der, ne düşünüyor acaba, bunu yaparsam şöyle zannedilebilir” gibi sorular akıllarına çok fazla gelmektedir.
- Bazı sosyal fobililer için kendinden üstün veya bazı sosyal fobililer için ise kendinden daha alt statüdeki insanlar karşısında hata yapmaktan çekinirler ve dolayısıyla iletişimde olmaktan kaçınırlar.
Sosyal Fobi Nasıl Yenilir?
Sosyal fobiyi yenmek için genelde en çok tercih edilen yöntemlerin “üzerine gitmek, daha fazla yapmaya çalışmak ve kendini maruz bırakarak alışmaya çalışmak” ya da “ilaç kullanmak” olarak iki farklı yöntemin sıklıkla kullanıldığınız yazının başlarında belirtmiştim. Ne yazık ki çok etkili yöntemler olmadığından dolayı genelde sosyal fobili kişiler artık bu durumdan yorulmuş ve bıkmışlardır. Sürekli bir şey denemekten motivasyonları kalmamıştır. Dolayısıyla bu iki yöntemi de tavsiye etmiyoruz.
Sorunun asıl sebebi “inanç”larınızda. Yani sosyal durumlar karşısında sergilediğiniz tavırlarınızın sebebi o tavırları sergilemenizi sağlayan inançlarınız. Yani sosyal fobili kişilere göre değişse de bazı kişilerde “yanlış izlenim bırakmanın çok kolay olduğu ve bunun sonucunda dışlanabileceği inancı” bazılarında “kolayca hata yapabileceği ve basit hatalarının sonucunda bile kendisine duyulan sevgi ve saygıyı kaybedeceği inancı” gibi çeşitli inançlardan kaynaklanır.
Bu inançlar doğum sonrasından itibaren ergenliğe ve şua na kadarki yaşam deneyimleriniz, çevreniz, çevreyi algılayış biçimleriniz gibi birçok verinin beyinde depolanması sonucu oluşur. Herkes hayatta aynı şeylere inanmaz. Siz de böyle bir konuda böyle inanmışsınız bu normal. Ancak bu değiştirilebilir. Çekirdek inanç ile ilgili yazımızı okumadıysanız buradan -> çekirdek inanç nedir nasıl değiştirilir yazımızı okuyabilirsiniz.
En Etkili Yöntemi
İnancınızı değiştirmek için bilinçaltına yeni inançların sızdırılması gerekir. Bunu da en iyi “bilinci” devre dışı bırakıp bilincin direncine takılmadan onun onayına ihtiyaç duymadan direkt bilinçaltına mesajın yerleştirilmesiyle yeni inançlarınız oluşmaya başlar. Hipnoz yöntemine benzer bu subliminal yöntemi farklı bir şekilde uyguluyoruz. Sosyal fobi için hipnotelkin setlerimiz bulunuyor.
Bu setlerin içerisinde 1 adet subliminal mesaj görüntüler (yani gizlenmiş mesaj görüntüleri) içeren bir adet video, subliminal telkin (gizlenmiş inanç sözleri) içeren bir adet müzik ve bir de hipnoz simülasyonu bulunmaktadır. Hipnoz simülasyonu ise 5-10 dakikalık bir süreçte sizi uzandığınız yerde hipnoz ederek yeni inancı bilinçaltınıza yerleştirir. Bu seti bilgisayarınıza ya da telefonunuza indirerek kulalnabilirsiniz.
Bilinçaltının değişim süresi 21 gündür. 21 günlük süreçte değişimi hisseder ve 21 günün sonunda değişimi fark edebilirsiniz. Setlerin içerisinde nasıl kullanacağınıza dair bir adet de .pdf uzantılı ekitap halinde kulanım kılavuzu yer alıyor. Sosyal fobi seti için bizimle iletişime geçin. Sağ altta bulunan canlı mesajlaşma butonundan yazarak bizimle konuşabilir ya da iletişim sayfamızdan formu doldurarak bize mail atabilirsiniz.